100 Years Volkskracht Award

In 2023 schreef Stichting Bevordering van Volkskracht, ter gelegenheid van haar 100-jarig bestaan, een prijsvraag uit voor het realiseren van een droomplan. Geïnspireerd door onze jarenlange fascinatie voor (straat)taal op muren diende Murals Inc. het plan Turn Words Into Acts in – en won. Dit grootschalige Rotterdamse kunstproject brengt taal en muurschilderkunst samen op diverse onderwijsinstellingen in de stad. Het biedt scholen de kans om via een muurschildering de identiteit van hun leerlingen of instelling te 'verwoorden', én jongeren kennis te laten maken met muurschilderingen gebaseerd op taal.

De getoonde afbeeldingen zijn verschillende schrijfstijlen uit zowel het gevestigde als het straatcircuit en is slechts een fractie van het ijzersterke aanbod.

Murals Inc. volgt al jarenlang de ontwikkeling van (straat)taal op muren op de voet. In verschillende contexten presenteert het gevestigde kunstcircuit zogeheten Text Based Art, waarin tekst en taal centraal staan. Hierbij wordt afgeweken van traditionele beeldtaal, door geschreven woorden, zinnen of letters als primaire vorm van expressie te gebruiken.

Ook zijn er talloze schrijfstijlen die zelden zichtbaar zijn in het publieke domein, maar die een sterke visuele kracht en inhoudelijke diepgang bezitten.

Vooral post-graffiti schrijfstijlen zijn fascinerend. Ze bewegen zich soepel tussen disciplines, beïnvloeden de hedendaagse beeldende kunst en worden er tegelijkertijd door gevoed. Deze minder bekende, maar betekenisvolle stijlen vormden het vertrekpunt voor dit project.

Met dit project belichten we de rol van taal binnen muurschilderkunst en tonen we de stilistische veelzijdigheid van kunstenaars, graffitischrijvers en grafisch ontwerpers met diverse culturele achtergronden. Tegelijkertijd onderzoeken we de wisselwerking tussen taal en muurschilderkunst — en daarmee de kruisbestuiving tussen het institutionele kunstveld en het straatcircuit.

Doel van het project
In 2021 presenteerde Murals Inc. de tentoonstelling Master Writer, waarin zeven muurschilderingen elk een unieke schrijfstijl lieten zien. Deze eerste verkenning maakte duidelijk dat het thema (straat)taal op muren veel breder, dieper en rijker is dan in één tentoonstelling te vangen valt — zelfs tien zouden niet toereikend zijn. Hoe meer er wordt onderzocht, hoe meer lagen en kruisverbanden zichtbaar worden.

Murals Inc. blijft zich daarom actief inzetten om (inter)nationaal aandacht te vragen voor deze continue en boeiende ontwikkeling. De afgelopen jaren hebben we verschillende projecten gerealiseerd waarin taal in relatie tot muurschilderkunst centraal stond, zoals:

Wall 636 (2018) – Een tekstgebaseerde muurschildering van André Smits / ARTISTINTHEWORLD, als ode aan Rotterdamse kunstenaars.

Forward, Onward, Upward (2020) – Een typografisch experiment in muurschildervorm door Guido de Boer.

...as an alternative to blah blahblah... (2022) – Een reconstructie van buitenmuurwerken over onder andere cryptische beeldtaal door Frederik Lizen / Enpleinpublic.

Master Writer (2021) – Een groepstentoonstelling rond verschillende schrijfstijlen in muurschilderkunst

Satellietproject 'Editie H.E.L.D.E.R.H.E.I.D.' – Een community-based muurschildering op het Helderheidplein in Rotterdam-Feijenoord.

Noordereiland Tekeningen – Een project door Bart Lodewijks waarin taal een cruciale rol speelde binnen het conceptuele kader.

Deze projecten tonen aan hoe Murals Inc. de kloof tussen het straatcircuit en het gevestigde kunstveld wil overbruggen. Door uiteenlopende makers met verschillende culturele en artistieke achtergronden samen te brengen, ontstaat er een dynamische uitwisseling van ideeën, stijlen en methoden. (Straat)taal op muren blijkt bovendien een krachtig en inclusief thema te zijn, met het potentieel om een breed en divers publiek te raken.

Het nieuwe project Turn Words Into Acts is een logisch en ambitieus vervolg hierop. In tegenstelling tot de statische opstelling in de tentoonstelling, worden de nieuwe muurschilderingen ingebed in een levendige en relevante context. Verspreid over twaalf onderwijsinstellingen in Rotterdam e.o. ontstaat zo een stadsbreed netwerk van plekken waar taal, kunst en educatie samenkomen. Jongeren worden actief betrokken bij het proces en kunnen bijdragen aan het schilderen, terwijl professionele kunstenaars en graffiti schrijvers het ontwerp en de visuele vertaling verzorgen.

Deze aanpak stimuleert niet alleen artistieke en culturele kruisbestuiving, maar versterkt ook de verbinding tussen onderwijs, jongeren, kunstenaars en de stad als geheel.

Maatschappelijke doelstellingen

Verbinding tussen jongeren, taal en kunst
Leerlingen van diverse leeftijden, achtergronden en opleidingsniveaus worden op een actieve manier betrokken bij het creatieve proces. Door mee te denken over tekstuele input en soms ook letterlijk mee te schilderen, ontstaat eigenaarschap en affiniteit met taal en kunst.

Versterking van het onderwijsnetwerk
Door de samenwerking met meerdere scholen ontstaat een duurzaam netwerk van onderwijsinstellingen dat zich verbindt via kunst door taal.

Artistieke/culturele doelstellingen

Professionele zichtbaarheid van taal binnen muurschilderkunst
Elke muurschildering wordt ontworpen en uitgevoerd door professionele kunstenaars. Zij baseren hun werk op taal—zoals straattaal, poëzie, zinnen of losse woorden—en vertalen dit naar beeldende composities die zichtbaar worden op muren in de schoolomgeving.

Onderzoek naar wisselwerkingen tussen taal, ruimte en stijl
Het project maakt de uiteenlopende stilistische benaderingen van tekst in muurschilderkunst zichtbaar en geeft inzicht in hoe taal functioneert in het publieke domein. Daarnaast toont het de wederzijdse invloed tussen het straatcircuit en de gevestigde kunstpraktijk.

Turn Words Into Acts laat zien hoe taal een visuele kracht kan zijn, hoe kunst zich verankert in de stedelijke ruimte, en hoe jongeren betrokken kunnen raken bij creatieve processen die verder reiken dan de klaslokalen.

In 2021 organiseerde Murals Inc. de tentoonstelling Master Writer in haar expositieruimte aan de Piekstraat — een presentatie rondom (straat)taal op muren. De tentoonstelling bracht een breed scala aan schrijfstijlen samen van kunstenaars met diverse culturele achtergronden, en onderzocht hoe taal zowel visueel als sociaal functioneert binnen hedendaagse muurschilderkunst.

Murals Inc. volgt al geruime tijd de ontwikkelingen op het gebied van straattaal en typografische expressie in de openbare ruimte. Het gebruik van taal in beeldende kunst is geen nieuw fenomeen; het vindt zijn oorsprong al in het begin van de twintigste eeuw*, toen kunstenaars zoals de futuristen en dadaïsten begonnen met het integreren van tekst en typografie in hun werk. Door geschreven taal in visuele kunst te introduceren, vervaagden de grenzen tussen ‘lage’ cultuur (alledaagse taal) en ‘hoge’ cultuur (autonome beeldende kunst).

Een vergelijkbare verschuiving vond plaats in de jaren zeventig, toen graffiti haar opmars maakte in de publieke ruimte — een gedurfde en vaak politieke vorm van protest tegen de gevestigde orde. Inmiddels is graffiti in zijn oorspronkelijke vorm meer mainstream geworden, en zijn traditionele vormen als tags en pieces wijdverspreid aanwezig in het stedelijk landschap.

Tegelijkertijd heeft Text Based Art binnen de institutionele kunstwereld terrein gewonnen — een genre waarbij tekst de centrale drager van betekenis is. Toch bestaan er talloze andere schrijfstijlen die zelden in galeriecontexten te zien zijn, terwijl ze visueel aantrekkelijk zijn en een grote conceptuele gelaagdheid bezitten. Vooral de post-graffiti stijlen — ontstaan uit de ontwikkeling van graffiti voorbij klassieke letters en tags — blijven op subtiele maar krachtige wijze de hedendaagse beeldcultuur beïnvloeden, zowel binnen als buiten de kunstwereld.

Deze minder bekende maar artistiek relevante stijlen vormden het vertrekpunt voor Master Writer, waarmee Murals Inc. een brug wilde slaan tussen het straatcircuit en het institutionele kunstveld. De tentoonstelling bood niet alleen een podium aan een diverse groep makers, maar stelde ook vragen over taal, macht, esthetiek en auteurschap in de openbare ruimte.

* For more on the art historical connections between language and art see, for example: https://www.dewitteraaf.be/artikel/eenzame-beelden-over-vormen-van-taal-in-de-kunst/

More information about the Master Writer exhibition can be found at: https://murals-inc.com/tentoonstellingen/master-writer

Doelgroep

Om ervoor te zorgen dat het project het volledige spectrum van de Rotterdamse studentenpopulatie weerspiegelt, zullen we een divers aantal scholen bij het project betrekken. De scholen worden geselecteerd op basis van onderwijsniveau, onderwijsfilosofie, locatie en schooltype (openbaar, speciaal of privé, basis-, middelbaar en hoger onderwijs).

Het project richt zich voornamelijk op jongeren van 6 tot 25 jaar, van basisscholen tot universiteiten, maar betrekt ook leraren, schoolpersoneel en ouders bij het project. We geloven dat deze diversiteit aan scholen belangrijk is, omdat het ons in staat stelt om een grote verscheidenheid aan leerlingen te betrekken, elk met hun eigen achtergrond en ervaringen. Jongeren al bekend zijn met straattaal in de vorm van graffiti en post-graffiti stijlen, waardoor dit project bijzonder relevant voor hen is, omdat het direct hun interesses aanspreekt.

Participatiecriteria van Scholen

Een voorwaarde voor deelname van een school is de beschikbaarheid van een muur of afscheiding waar de schildering goed tot zijn recht komt en waar interactie mogelijk is met het publiek. Dus een plek die goed zichtbaar is en waar veel voorbijgangers langskomen (trappenhuis, verschillende kleine muurtjes, een buitenmuur in de directe omgeving, een muur in een gang, een muur die om wat voor reden dan ook interessant kan zijn als drager)

Scholen die van het project horen en graag willen meedoen, kunnen zich ook melden.