De reizende tentoonstelling ‘Contemporary Contemplations’ was in maart 2018 voor het eerst te zien in Arti et Amicitae in Amsterdam, vervolgens in Kunstquartier Bethanien, Berlijn en in Kunsthaus Erfurt. De tentoonstelling gaat over tijd en herhaling. In tegenstelling tot het algemene fenomeen tijd waar tempo en continue verandering voorop staan, ligt de nadruk in deze tentoonstelling op het moment en het gevoel van duur. De deelnemende kunstenaars gebruiken in hun werk herhaling als vorm of geven hun werk vorm door herhaling.

Linda Arts, Isabelle Borges (D), Bram Braam, Piet Dieleman, Marieke van Diemen, René Eicken (NL/D), Carina Ellemers, Ditty Ketting, Gracia Khouw, Peter K. Koch (D), Gerda Kruimer, Annekatrin Lemke (D), Bas Lobik, Zaida Oenema, DAG (D), Patricia Westerholz (D), Yumiko Yoneda (JP).

Contemporary Contemplations is gebaseerd op een concept van Gerda Kruimer en René Eicke (NL/D).

Conversation Piece – Gracia Khouw

“‘Contemporary Contemplations #4’ bij PHK18 / Convexarchitecten. Driemaal CON. Toen mij werd gevraagd om bij deze tentoonstelling een muurschildering te maken, vond ik dat een opvallend gegeven waarmee ik aan de slag wilde. De wandschildering wil ik aanbrengen op de ‘kantine-muur’.

Ik zocht naar woorden of uitdrukkingen die met deze 3 letters beginnen. De titel van de muurschildering is Conversation Piece. Wat betekent deze uitdrukking? Doorgaans wordt er een opmerkelijk object bedoeld dat aanleiding geeft voor een gesprek.

In de 17e eeuw werd er iets anders bedoeld met een ‘conversatiestuk’. In de schilderkunst is het een genre is waarop de geportretteerden met elkaar in gesprek zijn of zich anderszins met elkaar onderhouden. Huiselijke taferelen van vrolijke gezelschappen.

In Nederland heeft dit genre zich ver ontwikkeld: Frans Hals heeft vele ‘babbelstukken’ geschilderd en De nachtwacht van Rembrandt is een ander beroemd voorbeeld. Maar het genre Conversation Piece is ontleend aan een oudere term, de sacra conversazione, een compositievorm waarin de Madonna met kind in het gezelschap van twee of meer heiligen is geplaatst en met hen lijkt te praten. In de Italiaanse Renaissance schilderen onder andere Masaccio, Titiaan, Bellini en Veneziano vele religieuze groepsportretten. Het verbeelden van innerlijke, metafysische gesprekken vind ik eenfascinerende notie. De lippen van de figuren bewegen niet; de stilte en kalmte is wat me daarin aanspreekt.

Voor dit ontwerp heb ik ‘sacra’ weggelaten en alleen conversazione gebruikt. Ontdaan van het sacrale zijn kantine gesprekken toch van een andere orde. Hier mag je het hebben over koetjes en kalfjes, maar contemplatieve gesprekken zijn zeker niet uitgesloten.”

— Gracia Khouw (05-01-2018), * met dank aan H.W. Janson en Wikipedia.